آشنایی با تورم کیهانی

وقتی یک هواشناس روس به نام الکساندر فریدمن در سال 1922 این ایده را مطرح کرد که کیهان در حال منبسط شدن است، آلبرت آینشتاین اطمینان داشت که او اشتباه میکند. 5 سال قبل، آینشتاین مدل یک کیهان ثابت را منتشر کرده بود، و همچنان بر این عقیده بود که این مدل درست است. 

تب زمین پایین نمی‌آید!

گزارش اخیر هیئت کارشناسان بین‌دولتی سازمان ملل در امور تغییرات جوی (IPCC) آشکار ساخت که تلاش‌های کمرنگ دولت‌های جهان برای توقف تولید گازهای گلخانه‌ای و مقابله با گرمایش جهانی بی‌نتیجه مانده است.

به گزارش سرویس «محیط زیست» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با توجه به عقیم ماندن تلاش‌ها در توقف انتشار گازهای گلخانه‌ای دمای زمین همچنان رو به افزایش است و خطر پیامدهای فاجعه‌آمیز آن برای تمام موجودات زنده و انسان قوت می‌گیرد. هیئت کارشناسان بین‌دولتی سازمان ملل در امور تغییرات جوی (IPCC)‌ با ارائه این گزارش هشدار داد که میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در سراسر جهان باید به سرعت تا سال 2050 میلادی بیش از 70 درصد کاهش یافته و سپس تا سال 2100 میلادی به نزدیک صفر برسد تا بتوان روند افزایش دمای جهان را زیر 2 درجه سانتیگراد نگه داشت. این همان دمایی است که دولت‌ها برای رسیدن به آن توافق کردند اما روند حاضر نشان می‌دهد که میزان کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای با آنچه که دولت‌ها خود را برای آن آماده کرده بودند، فاصله بسیاری دارد.

به گزارش ایسنا به نقل از یونیورسیتی ورلدنیوز، در این گزارش که در حاشیه کنفرانس برلین منتشر شد هشدار داده شد که بهبود بازدهی انرژی با رشد اقتصادی همسو نبوده و به تعویق انداختن اقدامات پیشگیرانه لازم تا سال 2030 میلادی،‌ وابستگی به فن‌آوری‌های توسعه نیافته برای خارج کردن گازهای گلخانه‌ای از جو زمین را در پی خواهد داشت. این گزارش ضمن بررسی حدود 10 هزار مقاله تحقیقاتی برای توصیف تغییرات گذشته، حال و آینده‌ی انتشار گازهای گلخانه‌ای،‌ راه‌های عملی را برای کاهش انتشار این گازها پیشنهاد می‌کند.

«اوتمار ادنهوفر»، دبیر مشترک کنفرانس برلین می‌گوید: ما طی دهه آینده و نهایتا دو دهه آینده روزنه امیدی داریم تا هزینه‌های خود را تعدیل کنیم. منظور این نیست که این اقدام بدون هزینه است بلکه حل این بحران ارزش سرمایه گذاری و هزینه کردن را دارد.

ادنهوفر افزود: جهان نیازمند گزینه‌های بیشتری است تا بتواند به صورت عمیق‌تر نسبت به توقف انتشار گازهای گلخانه‌ای اقدام کرده و به چارچوب‌های تعیین شده در حفظ دمای زمین به زیر دو درجه سانتیگراد دست یابد.

به گفته وی، این گزینه‌ها شامل راه‌حل‌های مبتنی بر بازار نظیر تعیین جرایم، انتشار گازهای گلخانه‌ای، حرکت به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر و سایر جایگزین‌ها نظیر انرژی‌ هسته‌ای و نیز اصلاحات فنی در طرح‌هایی نظیر حذف کربن از جو و دفن آن است که تاکنون اجرا شده‌اند.

عرض جغرافیایی اسب

Horse Latitude

در هر دو سوی خط استوا در عرض جغرافیایی حدود 35-30 درجه شمالی و 30-25 درجه جنوبی کمربند پرفشاری قرار گرفته است که یک دلیل خشک بودن این ناحیه و وجود صحراهایی همچون افریقا، کویر لوت، نوادا در نیمکره شمالی و کالاهاری و اتاماکا در نیمکره جنوبی وجود این کمربندهای پرفشار است. در اقیانوس‌ها هم این منطقه معروف به منطقه بدون باد معروف بوده، برای کشتی‌های بادبانی به منزله مانعی جهت دست‌یابی به سوی دیگر بوده است. دریانوردان و هواشناسان این منطقه را به نام عرض جغرافیایی اسب، Horse Latitude، می‌نامند. بنا بر گفته‌های فرهنگ‌های Americana و Britannica وجه تسمیه این نام یکی از سه صورت زیر است. 

آشنایی با ماهواره های هواشناسی

ماهواره‌های آب و هوائی اولین بار توسط آمریکائی‌ها و در سال 1960 برای مشاهده و دریافت اطلاعات واقعی آب و هوائی به آسمان پرتاب گردیدند. در آگوست همین سال، نخستین تصویر زمین از فضا در روزنامه ملی ژئوگرافیک (Geographic) منتشر گردید. از این تاریخ به بعد، ماهواره‌های بیشتری به فضا پرتاب شدند. 

اتمسفر زمین

بسیاری از مردم پوشش اطراف زمین را تا آنجا که جو نامیده میشودبه مثابه پوششی تحت نام اقیانوس هوا می شناسند که زمین را در بر گرفته است و این پوشش لایه هایی از گازها وبخار آب است . با اینکه از نگاه اولیه این تصور شکل می گیرد اما باید بدانیم که در این نگرش ساده مواردی وجوددارد که در بحثهای عمومی کمتر بدان پرداخته می شود. 

بیابان‌ها و کاهش گرمای جهانی

مساعدتِ بیابان‌ها برای کاهش گرمای جهانی

نتایج یک مطالعه جدید نشان می‌دهد مناطق خشک که جزو بزرگترین اکوسیستم‌های کره زمین محسوب می‌شوند حجم غیرقابل تصوری از کربن را به خود جذب کرده و بدین ترتیب به مقابله با پدیده گرمای جهانی می‌پردازند.

به گزارش سرویس «محیط زیست» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با بالا رفتن حجم دی اکسید کربن در جو به نظر می‌رسد که بیابان‌ها، حجم بیشتری از گازهای گلخانه‌ای را جذب کرده و بدین ترتیب اثرات مخرب این گازها را کاهش می‌دهند.

«دیو اوانس»، استاد دانشگاه دولتی «واشنگتن» با بیان مطلب فوق گفت: بیابان‌ها در آمریکا یک گودال بزرگ برای دفن دی اکسید کربن محسوب می‌شوند چرا که به محض بالا رفتن حجم دی اکسید کربن در جو، بیابان‌ها نیز ظرفیت خود در جذب دی اکسید کربن از جو را افزایش می‌دهند.

وی افزود: بیابان‌ها تا حدود زیادی از ورود بیشتر گاز دی اکسید کربن به جو جلوگیری کرده و با وجود اینکه نمی‌توانند همه این گاز را جذب کنند اما کمک موثری در زمینه ذخیره این گاز محسوب می‌شوند.

به گزارش ایسنا به نقل از روزنامه ایندیپندنت، نتایج این مطالعه که در نشریه «Nature Climate Change» منتشر شد نشان می‌دهد با افزایش حجم گاز دی اکسید کربن در جو، فعالیت «ریزوسفر» نیز افزایش می‌یابد. ریزوسفر یک منطقه غنی از میکروب‌ها در اطراف ریشه گیاهان است که برای انجام فتوسنتز، کربن جذب می‌کند و این تعامل، سبب افزایش ظرفیت جذب کربن در خاک می‌شود. کارشناسان پیش‌بینی کردند زمین‌های خشک در آینده 4 تا 8 درصد از حجم فعلی گاز دی اکسید کربن در جو را جذب خواهند کرد.

نوروزتان پیروز

شناخت انواع ابرها

طبقه بندی عمومی ابرها بر اساس شکل :

چهار دسته بندی پایه برای ابرهای تشکیل شده در جو زمین وجود دارد که بدین شرح است:

Cirro-form(سیروس) :

سیرو در لاتین به معنای پیچ و تاب زلف است. این دسته ابرها در ارتفاع بالای جو زمین بالای 6 هزار متر تشکیل می شوند و عموما از کریستالهای بسیار ریز یخ به وجود می آیند. ظاهری عموما باریک و سفید دارند ولی به هنگامی که خورشید در افق ارتفاع کمی دارد می توانند دسته های رنگارنگ در آسمان تشکیل دهند. سیروس ها عموما در هوای صاف ظاهر می شوند و با شکل خود جهت حرکت جریانهای هوای بالایی جو را نشان می دهند.

Nimbo-form (نیمبو) :

نیمبو در لاتین به معنای باران است. این دسته ابرها عموما در ارتفاع مابین 2100 تا 4600 متر تشکیل می شوندو باعث بارش بارانهای یکنواخت و مداوم می شوند. چنانچه ابر ضخیم باشد به هنگام بارش قسمتهای پایینی ابر به سمت زمین می آیند.

Cumulo-form (کومولو) :

کومولو در لاتین به معنای توده و کپه است. این ابرها شبیه گلوله های پف کرده پنبه ای هستند و شکل آنها بیانگر حرکت عمودی جریانهای گرم به سمت بالای جو زمین است . مقدار تراکم و رطوبت ابر با پایین ابر که به شکل تخت است ارتباط دارد به این نحو که هرچه این ویژگیها بیشتر باشد ابر بلند قد تر است و پایین تخت ابر در قسمت پایین قرار می گیرد .گاهی قله این ابرها می تواند به بالای 18 هزار متری جو نیز برسد.

Starto-form (استراتو) :

استراتو در لاتین به معنای لایه ، پتو و روکش است. این ابرها می توانند مانند یک روکش کل آسمان را بپوشانند و آسمان را اغلب گرفته و خاکستری می کنند. پایین ان ابرها معمولا کمتر از 500 متر با زمین فاصله دارند و در تپه ها و کوهها ممکن است به آنها مه بگویند در صورتی که ابر هستند.

بر اساس این چهار شکل کلی ، ابرها به 10 گروه اصلی مختلف بر اساس شکل و ارتفاعی که تشکیل می شوند طبقه بندی شده اند. هرچند هر کدام از این گروهها خود دارای زیر گروههای مختلفی است که گاه به بیش از 10 زیر گروه هم میرسد اما در اینجا فقط به ذکر همین دسته های عمومی که برای شناسایی ابرها کفایت می کنند می پردازم و از بیان اسامی و توضیحات تخصصی هواشناسی پرهیز می کنم. فقط در مورد ابر خطرناک و متفاوت Cumulonimbus (کومولو نیمباس) چون اشکال زیرگروه آن تفاوتهای زیادی دارند آنها را نیز معرفی می کنم.

1. Cirrus (سیروس) :

بالای 6 هزار متری و از کریستالهای ریز یخ تشکیل می شود. شکل ظاهری آنها باریک و کشیده و کم پشت است شبیه رشته های نخی یا رشته های پر یا رشته های موی مجعد و سفید رنگ. اگر این نوع ابر به صورت تک تک و پراکنده در آسمان باشد به معنای هوای صاف و پایدار است اما دسته های انبوه این نوع ابر علامت نزدیک شدن باران است.

2. Cirrostratus (سیرو استراتوس):

این ابرها به شکل رشته های باریک سطح آسمان را می پوشانند و از کریستالهای یخ تشکیل شده اند. گاهی اوقات در اطراف ماه یا خورشید هاله نورانی به وجود می آورند . اغلب اوقات به خصوص زمانی که در آسمان هاله نورانی تشکیل می دهند علامت بارندگی در 8 تا 24 ساعت آینده هستند.

3. Cirrocumulus (سیرو کومولوس):

سیروکومولس ها به صورت پولکهای سفید تکه تکه بدون سایه های خکستری ، در ارتفاعات بالای جو همراه با قطرات ریز آب و کریستالهای یخ تشکیل می شوند. این ابرها معمولا خیلی پایدار نیستند و ممکن است به شکل Cirrostratus(سیرو استراتوس) تغیر شکل دهند. تکه های این نوع ابر از آجا که با زمین خیلی فاصله دارند به صورت تکه های کوچک کوچک دیده می شود بر خلاف ابر مشابه شان به نام Altocumulus (التو کومولوس) که در لایه های میانی جو و پایین تر تشکیل شده و تکه های درشت تری داشته و تشکیل سایه نیز می دهند و از طرفی سیرو کومولس ها معمولا با سایر ابرهای سیروس در آسمان ظاهر می شود.

4. Altocumulus (التو کومولوس):

این نوع ابر به شکل گلوله های سفید یا خاکستری در یک صفحه یا دسته های تکه تکه در لایه های میانی جو تشکیل می شوند و ظاهری پشمی و خشن دارند. این ابرها تیره تر و بزرگتر از Cirrocumulus (سیرو کومولوس) و کوچکتر از Stratocumulus (استراتو کومولوس) هستند. ظهور این نوع ابر در یک صبح گرم و مرطوب تابستان نشانه وقوع توفان همراه با آذرخش در ادامه روز است. همچنین اگر این ابر به قسمتهای بالاتر برود ممکن است باعث بارندگی شود. یک نکته جالب در مورد این ابر نوع تکه ای و لنزی شکل آن است که اغلب توسط مردم به اشتباه بشقاب پرنده گزارش می شود.

5. Altostratus (التو استراتوس):

به شکل لایه خاکستری یکنواخت در لایه های میانی جو تشکیل می شود و تابش نور خورشید را محدود می کند اما اغلب خورشید در آسمان قابل رویت است. به لحاظ رنگ روشن تر از Nimbostratus (نیمبو استراتوس) و تاریک تر از Cirrostratus (سیرو استراتوس) هستند. اگر این ابرها ضخیم باشند احتمال بارندگی وجود دارد.

6. Stratocumulus (استراتو کومولوس):

به شکل گلوله های تیره رنگ و گروهی در پایین جو تشکیل می شوند. این ابرها باعث بارندگی های سبک به صورت باران یا برف می شوند اما این نوع ابر غالب اوقات در ابتدا یا انتهای هوایی ناپایدار قرار می گیرد و از اینرو می تواند علامت نزدیک شدن توفان باشد و چنانچه بعد از یک توفان این ابرها ظاهر و شروع به ناپدید شدن کرد به معنای شروع هوایی پایدار و صاف است. به لحاظ ظاهری این نوع ابر با نوع Altocumulus (التو کومولوس) بسیار شبیه است و اغلب در تشخیص این دو اشتباه پیش می آید. یک راه ساده این است که دستمان را به سمت یک تکه ابر منفرد در آسمان بگیریم. چنانچه این تکه ابر اندازه شصت شما باشد ابر از نوع Altocumulus و اگر به انداز کل دست شما یا بزرگتر بود از نوع Stratocumulus است.

7. Stratus (استراتوس):

به صورت لایه ای خاکستری یکنواخت در پایین جو تشکیل می شود و معمولا باعث کدر یا محو کردن خورشید می شوند و بسیاری اوقات به دلیل اینکه از کریستالهای یخ تشکیل شده اند باعث تشکیل هاله نورانی اطراف ماه یا خورشید می شوند. این نوع ابر باعث بارندگی های نرم و لطیف باران یا برف شده و از بالا رفتن مه روی زمین یا پایین آمدن ابرهای قسمتهای بالایی به وجود می آید که خود می تواند باعث تشکیل مه نیز بشود.

8. Cumulus (کومولوس):

ابرهای تکه تکه گلوله ای شکل که در قسمتهای میانی و پایینی جو تشکیل می شوند. پایین آنها تخت است و بالای آنها شبیه گل کلم یا پنبه است . این ابرها به شکل عمودی رشد می کنند و بالا می روند. ممکن است تنها یا به شکل گروهی تشکیل شوند. این ابر ممکن است باعث بارش باران شود که البته همیشه اینطور نیست. اما این ابر ممکن است در صورت نفوذ پارامترهای جوی دما ، رطوبت و ناپایداری مقدمه تشکیل ابر خطرناک Cumulonimbus (کومولو نیمباس) شود.

9. Cumulonimbus (کومولو نیمبوس):

ابرهایی هستند به شکل پف کرده و اغلب تیره رنگ که باعث بروز بارش و توفان شده و در قسمتهای میانی و بالای جو تشکیل می شوند. اشکال مختلفی این نوع ابر دارد:

شکل رایج این نوع ابر به شکل سندان آهنگری است یعنی در بالای ابر مسطح و تخت و کشیده می شود :

به شکل قلمبه قلمبه که لبه های تیز آن نیز گرد شده و تا حدی شبیه Cumulus (کومولوس) شده اما پایین آن تیره رنگ و تاریک است:

به شکل کیسه های آویزان شده در زیر ابر

همراه با گردباد (تورنادو) در پایین ابر

و چندین شکل دیگر که همگی ظاهری مخوف و بزرگ دارند و رنگهای تیره در پایین دارند:

10. Nimbostratus (نیمبو استراتوس):

این نوع ابر در پایین جو به صورت لایه ای تاریک و خاکستری تشکیل می شود و یک ابر باران زا می باشد. به خاطر چگالی بالای این ابر اکثر تابش آفتاب را میگیرد و آسمان را تاریک می کند . این ابر نشانه بارندگی معتدل تا بارندگی سنگین می باشد. ممکن است زمانی که Cumulonimbus به صورت وسیع و در ارتفاع پایین آسمان را بپوشاند آنرا با Nimbostratus اشتباه کنید که وجه مشخصه Nimbostratus رنگ روشن تر و بارندگی یکنواخت است.


منبع: کویرهای ایران - توحید نوروزی

ردیابی قطرات باران در ابرها

نتایج مطالعات محققان آزمایشگاه تحقیقات نیروی دریایی آمریکا (NRL)‌ نشان می‌دهد، رادار داپلر با وضوح بسیار بالا از ویژگی منحصر به فردی برای شناسایی ابرهای بارانی منفرد برخوردار است.

خاک؛ دریچه شناخت راز تغییرات اقلیمی

تحقیقات تازه‌ نشان داده که بررسی خاک، روشی مناسب برای پیش‌بینی وضعیت جوی زمین است. نتیجه این تحقیقات، نظرها را از آسمان به زمین معطوف خواهد کرد.